<img height="1" width="1" style="display:none" src="https://www.facebook.com/tr?id=308277805434935&amp;ev=PageView&amp;noscript=1">

Participatie slimmer organiseren?   073 782 02 98

  • Er zijn geen suggesties want het zoekveld is leeg.

3 trends in de wereld van publieksparticipatie

Hoe zag maatschappelijke betrokkenheid er vroeger uit?

Maptionnaire is al sinds 2005 bezig met maatschappelijke betrokkenheid en publieksparticipatie. Door de jaren heen hebben ze nauw samengewerkt met stedenbouwkundigen en andere experts om hun kennis over maatschappelijke betrokkenheid te vergroten en om de service, Maptionnaire als participatieplatform, verder te ontwikkelen.

In het begin, toen participatietools langzaam een voet aan de grond kregen, ging het vooral om het verzamelen van meer informatie en gegevens van de inwoners. In het begin schrikte dit stedenbouwkundigen af, omdat ze gewend waren om veel negatieve feedback te krijgen. Zij dachten dat het gebruik van online instrumenten in het participatieproces zou betekenen dat zij nog meer negatieve feedback zouden krijgen. Wat hen verraste was dat het merendeel van de feedback die met digitale tools werd verzameld juist positief en constructief was.

Aanvankelijk betekende het ontwikkelen van en werken met online instrumenten dat er verschillende proefprojecten en tests moesten worden uitgevoerd. Dus échte ervaringen verzamelen over hoe de instrumenten werden gebruikt. Nu er jaren zijn verstreken en talloze les(sen) zijn geleerd, is de situatie heel anders: online-participatietools worden overal ter wereld actief gebruikt. Ze worden niet alleen gebruikt door stedenbouwkundigen, maar binnen allerlei fysieke - en zelfs sociale - domeinen.

Toch is de wereld (van maatschappelijke betrokkenheid) niet perfect. Waar staan we nu en waar liggen de pijnpunten?

Waar staan we nu?

Het is overbodig om te melden dat de wereld gedigitaliseerd is. Dit geldt ook voor publieksparticipatie. Het digitaliseren van diensten betekent echter niet dat het alle vroegere problemen uit de weg ruimt.

We moeten bijvoorbeeld gemeenschapsbetrokkenheid gaan zien als een reeks parallelle processen in plaats van als een verzameling van afzonderlijke projecten. Wij moeten er actief naar streven om meer mensen en groepen te betrekken binnen de verschillende stadia van het ontwerpproces. Daarnaast moeten we transparanter zijn en tegelijkertijd zorgvuldig omgaan met de gegevens die wij verzamelen.

Er zijn dus nog verbeterpunten. Als we deze problemen willen oplossen, waar moeten we dan naar kijken?

Trend 1: Systemische verandering

Als we het hebben over 'systemische verandering' binnen maatschappelijke betrokkenheid, bedoelen we de veranderingen in het denken en de stappen die genomen moeten worden. In de toekomst moeten we dingen anders doen.

Er zijn verschillende spanningsvelden die de lopende discussie aantonen. Deze spanningsvelden zijn echter geen tegenstellingen van elkaar; er is geen goed versus fout. Het betekent gewoon dat er twee kanten aan elk verhaal zitten.

Enkele van de spanningen die we willen belichten met betrekking tot de betrokkenheid van de gemeenschap zijn:

• Moeten we discussie (bijv. in kleinere groepen) meer omarmen?
• Moeten (en hoe moeten) we mensen zien als informanten?
• Moet participatie meer bottom-up zijn?
• Moeten we nieuwe instrumenten omarmen en ze meer testen of hebben we al goede praktijktesten uitgevoerd?

Wat het juiste antwoord dan ook mag zijn, ons huidige samenwerkingsmodel schiet nog steeds tekort. We betrekken inwoners nog steeds te laat bij het ontwerpproces. De meeste mensen hebben het gevoel dat er niet naar hen wordt geluisterd en dat alles al is besloten voordat zij hun mening kunnen geven.

Bij maatschappelijke betrokkenheid moeten we manieren bedenken om mensen bij het hele proces te betrekken. Dit was en is altijd het uitgangspunt bij de (door)ontwikkeling van het Maptionnaire Community Engagement Platform).

Samengevat betekent systemische verandering in gemeenschapsbetrokkenheid:

• Met alleen het aanschaffen en leren werken met een participatietool ben je er nog niet. We moeten ook onze denkwijze en processen uitdagen en aanpassen om zo tot het beste resultaat te komen.
• Laten we openstaan voor nieuwe ideeën. Vooral nu, vlak na een pandemie, staan veel organisaties te popelen om nieuwe manieren van digitalisering te vinden; sommige worden zelfs "gedwongen" om het proces te versnellen.
• We hebben nieuwe management- en persoonlijke vaardigheden nodig, en we moeten leren hoe we de processen van maatschappelijke betrokkenheid kunnen leiden.
• Transparantie moeten we omarmen (en nadenken over hoe we dit in de praktijk kunnen bereiken).

Trend 2: Storytelling en gamification

Vooral in de digitale omgeving vechten we voortdurend om aandacht van de doelgroep. Publieksparticipatie is daarop geen uitzondering. Als we inwoners om hun mening vragen, hebben we interessante en pakkende manieren nodig om ze te betrekken.

Volgens gamify.com zijn er acht universele drijfveren. Ze kunnen allemaal worden toegepast op het betrekken van inwoners. Hier zijn twee voorbeelden van gamification, ook wel serious gaming, gerelateerd aan maatschappelijke betrokkenheid:

• Effectief: Het gevoel dat wanneer we een enquête over onze buurt beantwoorden, dit daadwerkelijk tot iets leidt (wat we kunnen zien).
• Empowerment: We mogen kiezen tussen verschillende ontwerpen en voorstellen in de stadsplanning.

Hoe ziet een serious gaming enquête eruit? Kijk eens naar dit voorbeeld.

Hoe werkt dit in de praktijk? Hoe kun je elementen van gamification toevoegen aan je eigen participatieproject? Hier zijn onze drie tips:

1. Informeer belanghebbenden over complexe ontwikkelingssituaties, vertel over opties en afwegingen;
2. Geef inwoners de mogelijkheid om problemen op te lossen;
3. Directe feedback: geef terug aan de gemeenschap.

Trend 3: Vertegenwoordiging en inclusie

Bij bewegingen als #MeToo en Black Lives Matter gaat het erom dat ieders stem telt. Dit kan ook worden toegepast op maatschappelijke betrokkenheid.

Als we denken aan "traditionele" methoden om de gemeenschap te betrekken, denken we meestal aan buurtbijeenkomsten, stadhuisvergaderingen, werkbezoek op locatie, enz. Als we vragen wie de gebruikelijke aanwezigen zijn bij dit soort evenementen, is het antwoord vaak hetzelfde: het zijn oudere bewoners uit de hogere middenklasse die de tijd hebben om naar deze face-to-face evenementen te komen.

Maar hoe zit het met online deelname? Is dat een oplossing om een meer diverse groep mensen te betrekken binnen het participatieproces?

Het antwoord is ja en nee. Online participatie zorgt voor een breder bereik, maar het is niet zo eenvoudig als het lijkt. Je moet nog steeds twee dingen in het oog houden: representatie en representativiteit.

Representativiteit bij publieksparticipatie verwijst naar hoe we communiceren over onze participatieprocessen: Voelen mensen zich uitgenodigd om deel te nemen? Voelt iedereen zich inbegrepen? Representatie gaat over verbale en visuele inclusie; het gaat over de taal en de beelden of illustraties die we gebruiken in onze participatieprojecten.

Met representativiteit verwijzen we naar de gegevens: hoe goed vertegenwoordigen ze de bevolking van een bepaald gebied (bv. een buurt of een hele stad)? Aan de andere kant kan je de vraag stellen of participatie ooit volledig representatief kan zijn. Waarschijnlijk niet, maar het is belangrijk om transparant te zijn. Wees eerlijk over wie je kon bereiken en betrekken; erken de hiaten als en wanneer die bestaan in de gegevens.

Tot slot nog een paar praktische tips om verschillende groepen mensen te bereiken wanneer je aan publieksparticipatie doet:

1. Kinderen & jongeren: instellingen (bv. scholen), vrijetijdsgroepen, openbare ruimtes (parken, winkelcentra). Denk er ook aan om onderzoeksvergunningen te controleren wanneer je met kinderen werkt.
2. Ouderen: verzorgingstehuizen, bibliotheken, stadsvergaderingen. Begeleid antwoorden kan een goede optie zijn bij oudere mensen.
3. Immigranten: lokale beïnvloeders en hun steun. Houd rekening met taalbarrières. Dit geldt niet alleen voor immigranten maar ook voor mensen met bv. een onderwijsachterstand. Visuele vragenlijsten zijn een uitstekende optie.

Wat zijn jouw gedachten over deze drie trends in maatschappelijke betrokkenheid? Ben je het ermee eens? Of juist niet? Tag ons in social media zodat we verder de dialoog aan kunnen gaan!
Je kunt ons vinden op LinkedIn en Twitter!

Team Smarticipatie

Team Smarticipatie

Topics: Maptionnaire, Publieksparticipatie, Serious Gaming, Tips & Tricks

Meer berichten